2017թ. մայիսի 28-ին Aurora Dialogues քննարկումների շարքի երկրորդ օրը տեղի ունեցավ Մատենադարանում՝ Երեւանի հնագույն ձեռագրերի պահոցում: Նյու Յորքի Կարնեգի կորպորացիայի նախագահ եւ «Ավրորա» մարդասիրական նախաձեռնության համահիմնադիր դոկտոր Վարդան Գրեգորյանն իր բացման խոսքում նշեց. «Սա սովորելու տուն է, հիշողության գանձարան»:

 

«Մենք հանդիպում ենք Արարատ լեռան ստվերում, որը հայկականության շարունակականության խորհրդանիշն է, քանի որ հայերը հավատում են, որ Նոյի տապանը հանգրվանել է Արարատ լեռան վրա՝ առաջին միգրանտները եկան Հայաստան, այսինքն՝ Հայաստանը միգրացիայի առաջին օրինակն ունի... սակայն առավել կարեւոր է, որ մենք նախընտրել ենք հանդիպել Մատենդարանում՝ իր պատմական նշանակության համար»,- շարունակեց նա: 

 

Մատենադարանը ողջ օրվա քննարկումների հիմնական վայրն էր. քննարկման հիմնական թեման միգրացիան էր: «Սա, ըստ էության, ամենահրատապ մարտահրավերն է, որի առաջ կանգնած է աշխարհը՝ գլոբալ միգրացիոն ճգնաժամը»,- ասաց «Էդելման» ընկերության Մեծ Բրիտանիայի, Իռլանդիայի եւ Եվրոպայի գծով գործադիր տնօրեն Էդ Ուիլյամսը, ով վարում էր այդ օրվա քննարկումները:

 

 

Օրվա առաջին քննարկումն անդրադարձավ 2017թ. «Ավրորա» մարդասիրության ցուցիչի արդյունքներին եւ քննարկվեց միջազգային հանրային կարծիքը փախստականների ճգնաժամի, միգրացիայի, հումանիտար միջամտության եւ հանուն ուրիշների միջամտելու պատասխանատվության թեմաները: Kantar Public-ի մեթոդական հարցերով տնօրեն դոկտոր Հայկ Գյուզալյանը ներկայացրեց «Ավրորա» մարդասիրության ցուցիչի արդյունքները: Նա ասաց, որ Ցուցիչի շրջանակներում հարցվել է 6500 մարդ 12 երկրից՝ Մեծ Բրիտանիա, ԱՄՆ, Գերմանիա, Ֆրանսիա, Լիբանան, Իրան, Արգենտինա, Ճապոնիա, Թուրքիա, Քենիա, Ռուսաստան եւ Հայաստան:

 

Այս քննարկումը վարում էր Միջազգային ճգնաժամային խմբի նախկին նախագահ եւ Ավստրալիայի արտաքին գործերի նախկին նախարար, «Ավրորա» մրցանակի Ընտրող հանձնաժողովի անդամ Գարեթ Էվանսը: Քննարկման մասնակիցներն էին Կահիրեի ամերիկյան համալսարանի փախստականների եւ միգրացիայի ուսումնասիրությունների կենտրոնի տնօրեն դոկտոր Իբրահիմ Ավադը, RefugePoint-ի հիմնադիր եւ գործադիր տնօրեն Սաշա Չանոֆը եւ Մարդու իրավունքների պաշտպանության հարցերով ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի նախկին հատուկ ներկայացուցիչ, «Ավրորա մրցանակի» ընտրող հանձնաժողովի անդամ Հինա Ջիլանին:

 

«Կարծում եմ, որ որեւէ զարմանալի բան չկա այս արդյունքների մեջ, սակայն դրանց որոշ ասպեկտներ առավել շատ բացատրության կարիք ունեն: Իմ հետաքրքրությունը գրավեցին Հայաստանը, Արգենտինան ու Քենիան, որոնք առանձնանում են որպես շատ ընդունող ու փախստականների համար շատ բաց»,- ասաց Իբրահիմ Ավադը:

 

Սաշա Չանոֆն էլ նշեց. «Այս ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ կան շատ հստակ եւ սուր թյուրըմբռնումներ: Մեկն այն է, որ փախստականները վտանգավոր են եւ ահաբեկիչներ են, երբ, ըստ էության, փախստականներն ահաբեկչության առաջին զոհերն են»:

 

Հինա Ջիլանին էլ բացատրեց, որ այս հարցը երկու կողմ ունի. «Առաջինն այն է, որ հակամարտությունը դուրս է մղում մարդկանց: Իսկ մյուսն այն է, երբ մարդիկ հասնում են որոշակի նպատակակետի, որո՞նք են պարտավորությունները, եւ ո՞վ է պարտավոր դրանք կյանքի կոչել»:

 

 

Օրվա երկրորդ քննարկումը կազմակերպել էին Հարավային Կալիֆորնիայի համալսարանի երկու կենտրոններ՝ Հայկական հետազոտությունների ինստիտուտը եւ Իմիգրանտների ինտեգրացիայի հետազոտությունների կենտրոնը: Քննարկման մասնակիցներին ներկայացրեց Հայկական հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն Սալբի Ղազարյանը:

 

«Ինստիտուտը կամուրջ է Հայաստանում հայերի խնդիրների ու մարտահրավերների եւ դրանց լուծելու ունակ ինտելեկտուալ ու ակադեմիական շրջանակների միջեւ: Միգրացիան այսօր մարտահրավեր է Հայաստանի համար՝ Հայաստանից դուրս եկող միգրացիան, աշխատանքային միգրացիայի բարձր մակարդակը, Սիրիայից դեպի Հայաստանի փախստականների իմիգրացիան եւ այլն»,- ասաց նա:

 

Քննարկումը վարում էր Քաղաքացիական հասարակության եւ սոցիալական փոփոխությունների Թուրբանջյան ամբիոնի ղեկավար, Իմիգրանտների ինտեգրացիայի հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն, պրոֆեսոր Մանուել Պաստորը: Քննարկման մասնակիցներն էին ՄԱԿ-ի աշխատանքային միգրանտների իրավունքների կոմիտեի փոխանախագահ դոկտոր Պաբլո Սերիանի Սերնադասը, Իրաքի Մոսուլ քաղաքում ՄԱԿ-ի փախստականների հարցերով գրասենյակի ղեկավար եւ Հորդանանում Զաաթարի փախստականների ճամբարի նախկին համակարգող Հովիկ Էթյեմեզյանը, Իրաքի Քուրդիստանում տեղակայված SEED-ի նախագահ Շերի Կրահամ Թալաբանին, Վաշինգտոնում իմիգրանտների ազգային ֆորումի գործադիր տնօրեն Ալի Նուրանին եւ Մանիթոբայի համալսարանի պրոֆեսոր, «Միջազգային միգրացիա եւ ինտեգրացիա» ամսագրի գլխավոր խմբագիր Լորի Ուիլկինսոնը:

 

Մանուել Պաստորը վարեց քննարկումը՝ շեշտը դնելով հիմնականում միգրացիայի երեք հարցերի վրա: Առաջին՝ միգրացիայի եւ տեղահանության հիմնական պատճառներ, երկրորդ՝ որն է լավագույն փորձը եւ ինչ պետք է անել ինտեգրացիայի եւ փախստականների բնակության հաստատման համար եւ երրորդ՝ ինչ տեսք պետք է ունենա 21-րդ դարի միգրացիայի համակարգը եւ ինչպես կարելի է նման համակարգ ձեւավորել:  

 

 

Օրվա քննարկումների շարքից վերջին կենտրոնացած էր Միգրացիայի եւ բիզնեսի դերի վրա: Այն վարում էր «Ավրորա» մարդասիրական նախաձեռնության համահիմնադիր եւ Flagship Pioneering գործադիր տնօրեն Նուբար Աֆեյանը: Քննարկման մասնակիցներն էին B. Braun Melsungen-ի վերահսկողական խորհրդի նախագահ Լյուդվիգ Գեորգ Բրաունը, «Յունիլեվերի» գործադիր տնօրեն Պոլ Պոլմանը, PACT-ի գործադիր տնօրեն Մարկ Վիսոն եւ Մեքսիկայի նախկին նախագահ, Յեյլի համալսարանի գլոբալիզացիայի ուսումնասիրության կենտրոնի տնօրեն, «Ավրորա» մրցանակի Ընտրող հանձնաժողովի անդամ Էռնեստո Սեդիլյոն:

 

Նուբար Աֆեյանը ներկայացրեց քննարկման մասնակիցներին՝ նշելով հետեւյալը. «Փախստականներն այսպես ասած ծայրահեղ իմիգրանտներ են: Նրանք պարտադրված իմիգրանտներ են: Իսկ իմիգրանտներն իրենց հյուրընկալ հասարակություններում հաճախ դառնում են փոփոխության շարժիչներ, ստեղծում են աշխատատեղեր: Նորարարության ոլորտից լինելով՝ ինձ հաճախ հետաքրքրել է, թե ինչու է դա այսպես»:

Էռնեստո Սեդիլյոն նշեց, որ կարեւոր է հասկանալ, որ այսօր մեր առջեւ ծառացած խնդիրը ոչ թե Աստծո կողմից է սահմանված, ոչ էլ բնական աղետ է: «Այսօր մեր առջեւ ծառացած բոլոր ողբերգական խնդիրներն իրականում ստեղծված են մարդու կողմից»,- ասաց նա: Պոլ Պոլմանն էլ ուղղակիորեն անդրադարձավ բիզնեսի պատասխանտվությանը: «Քանի դեռ մենք այս բոլոր մարտահրավերներին չենք արձագանքել, դրանց գինն ավելի է բարձրանալու բիզնեսի համար»,- նշեց նա:

 

Գերմանական բժշկական եւ դեղագործական սարքավորումների ընկերության տնօրեն Լյուդվիգ Գեորգ Բրաունն էլ նկարագրեց այն արդյունքները, որոնք իրենց ընկերությունն արձանագրել է փախստականներին օգնելով: Մարկ Վիսոյի ընկերությունը՝ PACT-ը, գործընկերություն է հաստատել Chevron-ի հետ՝ Նիգերիայում համայնքային առողջապահական նախաձեռնություններ իրականցնելու նպատակով:

2017թ. Aurora Dialogues-ի այս երեք քննարկումները ամբողջացրին երկրորդ օրը, որոնք նախորդեցին «Ավրորա» մրցանակի շնորհման արարողությանը: